- O powołanie zawodnika kadry narodowej do reprezentacji kraju na zawody główne (IO, IE, MŚ, ME) wnosi trener kadry, za pośrednictwem i po zaopiniowaniu przez dyrektora sportowego, na podstawie analizy wyników sportowych uzyskanych przez zawodników w wyznaczonych startach międzynarodowych i krajowych.
- W odrębnych tabelach określono poziom sportowy, którego osiągnięcie warunkuje powołanie zawodnika na zawody główne.
Tabele* zostały opracowane na podstawie wyników z czterech zawodów głównych (z wyłączeniem IO, IE) ostatnich lat i będą w kolejnych latach uaktualniane. - Przyjmuje się następujące kryteria – minimalny wynikowy poziom sportowy w zawodach kwalifikacyjnych, z uwzględnieniem wieku zawodnika:
a / juniorzy - uzyskanie wyniku nie niższego niż 12. miejsce (patrz tabela*)
b / młodzieżowcy – uzyskanie wyniku nie niższego niż 18. miejsce (patrz tabela*)
c / seniorzy - uzyskanie wyniku nie niższego niż 12. miejsce (patrz tabela*)
d / konkurencje nieolimpijskie ISSF – 3 miejsce (patrz tabela*) - W przypadku spełnienia kryteriów przez zawodników w liczbie przekraczającej limity powołań, propozycję składu przedstawia trener.
- Jednorazowe uzyskanie wyniku określonego w tabeli, nie oznacza obligatoryjnego włączenia zawodnika do reprezentacji.
- Realizacja indywidualnych rocznych planów szkolenia oraz prezentowanie nienagannej postawy sportowej, jest wymogiem niezbędnym zakwalifikowania zawodnika do składu ostatecznego na zawody główne.
- Dyrektor sportowy, do ostatecznego składu reprezentacji, może zaproponować zawodnika, który nie wykonał postawionego zadania, ale był bliski jego realizacji (np. młodego zawodnika rokującego na przyszłość) lub z powodów losowych nie mógł brać udziału w pełnym cyklu szkolenia.
Ostateczny skład reprezentacji na zawody główne zatwierdza prezydium zarządu PZSS. - O powołanie zawodnika kadry narodowej do reprezentacji kraju na zawody z cyklu Pucharu Świata i międzynarodowe wnosi trener kadry narodowej, kierując się rocznymi planami szkoleniowymi, aktualnym poziomem sportowym oraz stopniem realizacji programu szkoleniowego przez sportowca.
Ostateczny skład zatwierdza prezes PZSS po zaopiniowaniu wniosku przez dyrektora sportowego. - Po zakończonym cyklu zawodów trenerzy KN oceniają udział reprezentantów w zawodach, wykonanie zadań sportowych i przedstawiają wnioski zarządowi PZSS
a / Podstawą rozliczania zawodników powyżej 35 roku życia są jedynie osiągnięcia w zawodach głównych (IO, IE, MŚ, ME, PŚ). - Zawodnicy powyżej 23 roku życia, uczestniczący w zawodach głównych w poprzednim sezonie, którzy:
a/ zajęli miejsca 1-8, żeby zakwalifikować się do reprezentacji na kolejne zawody główne powinni osiągnąć przynajmniej raz normę, o której mowa w punkcie 2., na wniosek trenera taki zawodnik może być wyłączony z kwalifikacji.
b/ zajęli miejsca 9-16 powinni osiągnąć przynajmniej 2 razy normę, o której mowa w punkcie 2.
c/ zajęli miejsca 17. i dalsze oraz zawodnicy, którzy nie brali udziału w zawodach głównych w poprzednim sezonie powinni osiągnąć przynajmniej 3 razy normę, o której mowa w punkcie 2.
Warszawa, 13.11.2017 r.
* tabele z wynikami będą tworzone na podstawie wyników co najmniej z trzech poprzednich zawodów rangi mistrzowskiej.
*Normy wynikowe - wszystkie rodzaje strzelań - 2018-2020 (aktualizacja - 2.01.2018)
Więcej...Nadszedł czas podatkowych rozliczeń, kto ma ten obowiązek przed sobą może przeznaczy 1% na wsparcie będącej w potrzebie osoby związanej bezpośrednio ze środowiskiem sportu strzeleckiego lub bliskiej strzelcom sportowym bądź też wspomoże taką osobę w formie darowizny? Poniżej przedstawiamy z założenia ograniczoną listę osób potrzebujących pomocy, zaznaczając jednocześnie, że jest to sytuacja wyjątkowa, jak wyjątkowi są nasi zasłużeni reprezentanci kraju, czy animatorzy sportu strzeleckiego. Solidaryzujemy się z poszkodowanymi i potrzebującymi, ale nie podejmujemy się wyręczania wyspecjalizowanych fundacji, które w świetle prawa zajmują się taką działalnością, ani prowadzenia ogólnodostępnej tablicy ogłoszeń osób w potrzebie. Dlatego też z góry informujemy, że nie będziemy wieszać na stronie PZSS wszystkich napływających zgłoszeń, bez wyjaśniania przyczyn. Informujemy też, że PZSS nie zbiera darowizn w czyimkolwiek imieniu, prosimy więc o niewpłacanie datków na konto Związku! Jak wspomnieliśmy darowizny mogą mieć formę bądź to odpisu 1% przy rozliczeniu rocznym PIT, bądź to innej jednorazowej lub cyklicznej wpłaty. Pamiętajmy jednak, że kwoty z 1 % w rozliczeniu PIT będą do wykorzystania dopiero od października, natomiast inne darowizny – natychmiast!
Więcej...W odpowiedzi na docierające do PZSS sygnały o możliwości występowania potencjalnych zagrożeń dla poziomu egzaminów na patent strzelecki, w celu uniknięcia ewentualnych zarzutów co do rzetelności sprawdzianów i uchronienia członków klubów przed komplikacjami z tego tytułu zarząd PZSS doprecyzował niektóre przepisy regulaminu egzaminów stwierdzających posiadanie kwalifikacji niezbędnych do uprawiania sportu strzeleckiego, jednocześnie zlecając przygotowanie programu komputerowego umożliwiającego sprawne realizowanie przyjętych zasad.
Zgodnie z uchwałą zarządu PZSS z dnia 23 kwietnia 2014r. prezydium zarządu przyjmuje program kursu instruktorskiego opracowany przez dr. Kazimierza Kurzawskiego i tr. Andrzeja Kijowskiego (wersja z lutego 2016) jako program wzorcowy kursów w sporcie strzeleckim.
Więcej...
Informujemy, że począwszy od 25 marca 2016 roku każdy piątek będzie w Komisji Licencyjnej dniem pracy wewnętrznej, a w przypadku, kiedy piątek będzie wolny, takim dniem będzie pierwszy poprzedzający dzień pracy. W dniu pracy wewnętrznej Komisja Licencyjna nie będzie przyjmować interesantów i udzielać informacji telefonicznie.
Komisja Licencyjna została zmuszona do wystąpienie do władz PZSS o zgodę na takie rozwiązanie z powodu niemożności wygospodarowania czasu niezbędnego do uważnego sprawdzenia wniosków licencyjnych i patentowych, ich opracowania, i przygotowania decyzji. Liczba odbieranych telefonów i zadawanych pytań, na które odpowiedzi są w znakomitej większości dostępne na stronie PZSS lub powinny być udzielane zainteresowanym w macierzystych klubach, rośnie z każdym rokiem i absorbuje Komisję Licencyjną. Ostatnio, mimo przedłużanego czasu pracy, Komisja Licencyjna z coraz większym trudem znajduje czas na tzw. pracę na dokumentach. W takich okolicznościach wydzielenia w tygodniu przynajmniej jednego dnia przeznaczonego na weryfikację wniosków jest koniecznością, żeby utrzymać niezakłóconą ciągłość możliwie najszybszego wydawania zaświadczeń. Zapewniamy wszystkich zainteresowanych, że priorytetem Komisji Licencyjnej jest niezwłoczne wystawianie decyzji patentowych i licencji, a niezamierzona zwłoka, jeśli czasem występuje, wynika z błędnie wypełnionych lub niekompletnych wniosków, czasami też ze spiętrzenia ich liczby na przełomie lat. Dziękujemy za zrozumienie tej decyzji podjętej wyłącznie z chęci przyspieszenia wydawania dokumentów PZSS oczekiwanych przez zainteresowanych.
Więcej...Liga Młodzieżowa do 17 lat w konkurencjach karabin i pistolet pneumatyczny 10 m, ma za zadanie popularyzować współzawodnictwo dzieci i młodzieży w sporcie strzeleckim w Polsce.
Postanowienia ogólne
- Uczestnictwo - każdy klub posiadający licencję PZSS
- Konkurencje : karabin pneumatyczny 40, pistolet pneumatyczny 40.
- W skład zespołu wchodzą min. 3 osoby. Zespół może liczyć więcej osób (z jednego klubu) i może być mieszany (dziewczęta i chłopcy). Klub może wystawić jeden zespół w każdej konkurencji. Do danej rozgrywki wystawia 3 osobową drużynę.
Zasady rozgrywania zawodów
- Konkurencje i ilość strzałów
- Karabin pneumatyczny 40 strzałów (tylko drużynowa punktacja)
- Pistolet pneumatyczny 40 strzałów (tylko drużynowa punktacja)
Zgłoszenia
- Każdy klub uczestniczący w Lidze Młodzieżowej PZSS zgłasza zespół przed I Rundą kwalifikacyjną oraz 3 osobowy zespół, który będzie startował w danej rundzie do Delegata technicznego PZSS przed rozpoczęciem zawodów
- Każdy ze zgłoszonych zawodników musi posiadać licencję PZSS
- Udział w Lidze Młodzieżowej PZSS jest bezpłatny.
Przebieg rund kwalifikacyjnych.
Dwie rundy kwalifikacyjne, które przeprowadzane są przy innych rozgrywanych zawodach ogólnopolskich lub strefowych z udziałem Delegata technicznego PZSS.
- Pierwsza runda kwalifikacyjna – Puchar Prezesa.
Przed rozpoczęciem zawodów kluby zgłaszają swoje drużyny. Nie przeprowadza się osobnego strzelania w zawodach. Wyniki zawodników zostają spisane z konkurencji rozgrywanych w ramach zawodów. - Druga runda kwalifikacyjna – Złoty Muszkiet, Złota Krócica
Przed rozpoczęciem zawodów kluby zgłaszają swoje drużyny. Nie przeprowadza się osobnego strzelania w zawodach. Wyniki zawodników zostają spisane z konkurencji rozgrywanych w ramach zawodów.
Na podstawie spisanych wyników z I i II Rundy zostaje sformułowany komunikat w biurze PZSS. Na wynik składa się suma rezultatów uzyskanych przez trzech zgłoszonych zawodników.
Kwalifikacje do rundy finałowej
Do finału Ligi Młodzieżowej PZSS kwalifikuje się osiem najlepszych zespołów w pistolecie i osiem w karabinie. Decyduje wynik z rundy kwalifikacyjnej I lub II (w przypadku dwóch startów zespołu, liczy się lepszy wynik).
Finał Ligi Młodzieżowej PZSS
Osiem zespołów zakwalifikowanych do finału będzie brało udział w dwuetapowych rozgrywkach:
- Mecze kwalifikacyjne „każdy z każdym” będą rozegrane w dwóch grupach G1; G2; w których będą rozstawione drużyny zakwalifikowane do finału:
G1: A1; B2; C1; D2
G2: A2; B1; C2; D1
Podczas konferencji zostaną w drodze losowania przydzielone numery drużyny w danej grupie od 1 do 4, co będzie stanowiło o kolejności strzelań w rozgrywkach.
G1: 1,2,3,4
G2: 1,2,3,4
Zawodnicy walczą ustawieni w zespole również z numerami 1, 2, 3. Rozgrywka polega na bezpośredniej potyczce z zawodnikiem przeciwnej drużyny z tym samym numerem.
Zasady meczy kwalifikacyjnych:
15 minut czas przygotowawczy i strzały próbne
12 minut każda seria dziesięciostrzałowa, po każdej serii będą przydzielane punkty (2 pkt za wygraną serię; po 1 punkcie za remis; 0 punktów za przegraną serię dla zawodnika) - Mecze finałowe o złoty medal i o brązowy medal.
Pierwsze zespoły z rozgrywki grupowej przystępują do meczu o złoty/srebrny medal; drugie zespoły przystępują do meczu o medal brązowy.
Zasady meczy finałowych:
8 minut czas przygotowawczy i strzały próbne
Prezentacja
2 minuty przygotowanie i strzały próbne
20 strzałów, 50 sekund na strzał, ocenianie z dziesiętnymi) przyznawanie punktów za każdy strzał ( 2 punkty za wygrany strzał, 1 punkt za remis 0 punktów za przegrany strzał)
Na obu etapach w przypadku remisów rozstrzyga dodatkowy strzał oceniany tak jak poprzednio (ocena w dziesiętnych)
Strzelnica podczas rozgrywania finału
- Ilość stanowisk - minimum 24 stanowisk – zalecane 30
- Zalecenia: oprawa muzyczna (dotyczy finału), widoczne dla zawodników tablice (ekrany) z wynikami.
Postanowienia końcowe
- Do regulaminu zasad i rozgrywania Ligi Młodzieżowej PZSS, mogą zostać wprowadzone modyfikacje.
- W sprawach spornych jedynym, wyłącznym interpretatorem ww. zasad i regulaminów Ligi Młodzieżowej PZSS jest Dział Szkolenia PZSS.
23 kwietnia 1933 r. odbył się w Warszawie Organizacyjny Walny Zjazd Polskiego Związku Strzelectwa Sportowego. Udział w nim wzięli delegaci 11 okręgów strzeleckich, reprezentujących 198650 członków ("Przegląd Strzelecki i Łuczniczy" nr 2 z 1933 r. str.14).
Decyzja utworzenia Polskiego Związku Strzelectwa Sportowego zapadła na plenarnym posiedzeniu Naczelnej Rady Strzelectwa w dniu 5 marca 1933 r.:
Więcej...Uprasza się przesyłających materiały przeznaczone do publikacji na stronie PZSS (informacje, komunikaty, itp.) o przygotowanie ich formatach edytowalnych (word, excel, txt). Proszę nie przysyłać tych materiałów w formacie pdf (Portable Document Format).
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Więcej...Wprowadzenie
Każdy z nas, zarówno w sytuacjach prywatnych jak i zawodowych podejmuje codzienne rozmowy z wieloma ludźmi. Najczęściej nie zastanawiamy się wtedy, jakie znaczenie ma dla tych rozmów sposób porozumiewania się.
Dopiero w sytuacjach krytycznych, wymagających zarówno bardzo dobrego zrozumienia rozmówcy lub wywarcia na niego wpływu poprzez nasz komunikat, zauważamy w jak mało efektywny sposób porozumiewamy się z innymi ludźmi.
Dotyczy to szczególnie sytuacji treningowych i startowych, gdyż tylko taki trener, który potrafi wpływać na różne sfery funkcjonowania zawodnika (motywację, myślenie taktyczno-techniczne itp.) dzięki łatwości komunikowania się może odnieść sukces.
Ponieważ do sportu garną się osoby nierzadko przejawiające wybujały indywidualizm, egocentryzm, potrzeby uznania i sukcesu, to umiejętność postępowania z nimi, a więc i komunikacji, nabiera olbrzymiego znaczenia.
Ogólny zarys teorii komunikacji
Co właściwie oznacza termin "komunikacja” w tym ujęciu? W najszerszym znaczeniu porozumiewanie się, czyli komunikacja, jest procesem, dzięki któremu jednostka przekazuje i otrzymuje informacje. Informacjami tymi mogą być fakty, myśli lub uczucia; można je wymieniać różnymi sposobami, na przykład za pomocą mowy, gestów i symboli.
Jeżeli ludzie umieją robić dobry użytek z tego procesu, wówczas porozumiewanie się nabiera dodatkowego znaczenia - umożliwia zbliżenie poglądów i zacieśnienie wzajemnych związków (Zimbardo, 1968).
Człowiek ma potrzebę kontaktu z drugim człowiekiem. Możliwość odbycia rozmowy, wymiany poglądów, zaprezentowania siebie poprzez dialog sprawia, że zyskujemy poczucie uczestnictwa w świecie zdarzeń i ludzi. Komunikacja jest jednym z najbardziej podstawowych i prawdopodobnie najważniejszym sposobem regulowania stosunków międzyludzkich. Widać to również wyraźnie w procesie komunikacji pomiędzy trenerem a zawodnikiem a relacje w diadach (parach) stanowią najważniejszą część procesu szkoleniowego. Na tym poziomie przekazywane są treści najbardziej osobiste, a zarazem najistotniejsze dla proces ukształtowania zawodnika. Komunikowanie się dwu osób jest elementem pośredniczącym pomiędzy ich stanami psychicznymi. Stwarza trenerowi i zawodnikowi możliwość wymiany informacji na temat motywacji i celów związanych z treningiem i startem oraz posiadanej wiedzy związanej z dyscypliną. Należy pamiętać, że „komunikowanie się polega na przekazywaniu wiadomości” (Niebrzydowski, 1989).
Model procesu porozumiewania się międzyludzkiego zawiera siedem podstawowych elementów:
- Intencje, myśli i emocje nadawcy oraz jego zachowanie prowadzące do wysłania informacji zawierającej pewną treść:
- w celu zaspokojenia własnej potrzeby (ciekawość, akceptacja, dominacja),
- w celu zaspokojenia potrzeby odbiorcy (ukierunkowanie, nauczanie, pomoc),
- w celu rozładowania napięcia emocjonalnego,
- w celu zrealizowania wspólnego celu lub zadania. - Kodowanie komunikatu przez nadawcę – przekład jego intencji, myśli i emocji na informację w formie dogodnej do przesłania:
- zachowania werbalne (wypowiedzi),
- zachowania niewerbalne (gesty, mimika, ton, barwa i natężenie głosu itp.). - Przesłanie informacji do odbiorcy;
- Kanał przekazu;
- Dekodowanie informacji przez odbiorcę, który interpretuje we własny sposób znaczenie komunikatu;
- koncentracja uwagi na sygnale,
- selekcja odbieranych sygnałów,
- rejestracja sygnału w formie nadanej lub zniekształconej. - Wewnętrzna odpowiedź odbiorcy;
- Ilość szumu zakłócającego proces w powyższych etapach.
U nadawcy szum może wiązać się z jego postawami, uprzedzeniami, układem odniesienia, nieprzystawalnością jego języka i innych środków wyrazu do informacji. Przykładem może tu być trener starszy od zawodnika o kilkadziesiąt lat posługujący się anachronicznym, drażniącym młodego człowieka językiem. Z drugiej strony postawy, pochodzenie, doświadczenia zawodnika - odbiorcy wpływają na proces dekodowania stanowiąc szum. Elementami utrudniającymi z obszaru kanału mogą być zaburzenia mowy, irytujące maniery itp. Powodzenie i skuteczność komunikacji w dużej mierze zależy od tego, na ile kontroluje się szum. Efektywna komunikacja zachodzi między dwiema osobami wtedy, kiedy odbiorca rozumie sytuację tak, jak tego sobie życzy nadawca, zaś informacja dokładnie oddaje intencję nadawcy.
Zwiększanie skuteczności porozumiewania się
Trudności w komunikacji najczęściej wynikają stąd, że odbiorca interpretuje informacje inaczej niż było to zamierzone przez nadawcę, np. trener wycofuje zawodnika z kolejnego wyjazdu na zawody, gdyż widzi u niego wyraźne oznaki przemęczenia, natomiast zawodnik jest przekonany, że trenerem kierowała niechęć do niego.
Prawdopodobieństwo właściwego zrozumienia komunikatu nadawcy wzrasta wskutek:
- Zwiększenia redundancji (nadwyżek znaczeniowych) komunikatu i zmniejszenia szumu prze użycie więcej niż jednego kanału (np. obrazu i pisma razem z mową – pokaz prawidłowej techniki ruchu oraz rysowanie schematów w połączeniu z werbalnym wyjaśnieniem dotyczącym tej techniki), powtarzania informacji więcej niż jeden raz.
- Przekazywania komunikatu całkowitego, precyzyjnego wraz z informacjami, których odbiorca może potrzebować, aby zrozumieć kontekst i punkt widzenia nadawcy.
- Przedstawiania informacji jako własnej przez użycie zaimków "ja" i "mój" - przyjęcie odpowiedzialności za wyrażane myśli i emocje. Są to tak zwane bezpośrednie, osobiste wypowiedzi, w mniejszym stopniu prowokujące do okazywania oporu i buntu. Znacznie bardziej konstruktywne np. jest unaocznienie zawodnikowi, jak jego zachowanie oddziałuje na trenera, niż wykazywanie mu, że jest złe. Ujawnienie własnych uczuć oznacza otwarcie się i zachęca do otwarcia i szczerości również drugą stronę.
- Zachowania zgodności wypowiedzi werbalnych i niewerbalnych. Wiąże się to ze świadomością, jak reaguje własne ciało w trakcie procesu komunikacji oraz z umiejętnością kontroli reakcji ciała, by były one zgodne z wypowiedziami.
Pamiętajmy też, że o skuteczności komunikatu decyduje też to, kto mówi, co mówi i do kogo mówi:
- Kto: źródło komunikatu:
- Nadawcy wiarygodni i kompetentni są skuteczniejsi w perswazji
- Nadawcy atrakcyjni (wygląd lub cechy osobowości) są skuteczni - Co: charakter komunikatu:
- Komunikat sprawiający wrażenie, że nie jest specjalnie przygotowany w celu wywarcia wpływu jest efektywniejszy
- Jeżeli odbiorca popiera twoje stanowisko, to stosuj komunikat jednostronny
- Jeżeli odbiorca nie popiera twojego stanowiska, to stosuj komunikat dwustronny a następnie zbij argumenty opozycyjne - Do kogo: cechy odbiorcy:
- osoby w wieku od 18 do 25 r. są najbardziej podatne na komunikaty zmieniające postawy
- każdy człowiek posiada wiodący kanał zmysłowy odpowiedzialny za odbiór informacji do którego należy dostosować charakter komunikatu
Jak dostosować komunikat do wiodących kanałów odbioru informacji
- Identyfikacja wiodącego kanału informacji:
- używanie zmysłowo określonych słów i zwrotów,
- rodzaj wyobrażeń powstających w trakcie wizualizacji,
- ruchy gałek ocznych w trakcie procesów myślowych. - Dostosowanie komunikatu do odbiorcy:
- dostrojenie się do rozmówcy poprzez gest, pozycję ciała i tempo słów,
- formułowanie słów i zwrotów zgodnie z wiodącymi kanałami,
- odbioru informacji.
Wypowiedzi blokujące
Główną przyczyną zniekształcania komunikacji jest brak zaufania między rozmówcami. następujące kategorie wypowiedzi słownych zaliczane są do szczególnie nieskutecznych, nierozwojowych, negatywnie wpływających na budowanie klimatu zaufania między trenerem a zawodnikiem:
- Obwiniająca, osądzająca, oceniająca – „to przez ciebie”, „nic ci nie wychodzi” - takie wypowiedzi w największym stopniu przyczyniają się do powstania u zawodnika poczucia mniejszej wartości, winy, braku akceptacji, prowadzą do reakcji obronnych, wycofania się, negatywizmu;
- Rozkazująca – ”masz mnie słuchać i nie dyskutować” – trener nie ufa kompetencjom zawodnika, nie akceptuje jego zachowań, zawodnik czuje gniew i chęć buntu;
- Grożąca – „jeśli tego nie zrobisz, szukaj sobie miejsca gdzie indziej”; „jeszcze jedna taka odzywka a nie chcę cię tu więcej widzieć” – trener nie liczy się z aktualnym stanem zawodnika, nie stara się go zrozumieć, zawodnik czuje lęk lub gniew, może chcieć także sprawdzić realność groźby;
- Pouczająca, moralizatorska - „powinieneś zrobić to inaczej”, „musisz przestać się bać” - trener działa z pozycji siły, pokazuje, że wie lepiej, zawodnik czuje się gorszy, mniej kompetentny, winny, często reaguje oporem;
- Rozwiązująca problem za zawodnika – „na twoim miejscu zrobiłbym to ...” – tutaj również trener „wie lepiej”, pokazuje, że nie wierzy w kompetencje zawodnika, zawodnik czuje się gorszy i niezaradny, może stać się nadmiernie zależny i zrezygnować z samodzielnego myślenia czy rozwiązywania problemów;
- Ośmieszająca, zawstydzająca – „zachowujesz się jak rozkapryszony dzieciak” – takie wypowiedzi wywołują znaczne obniżenie samooceny zawodnika, czuje się on nieakceptowany i bezwartościowy;
- Interpretująca, diagnozująca - "robisz to, żeby mi zrobić na złość", "nie mówisz tego poważnie" – trener komunikuje zawodnikowi, że je przejrzał, wie lepiej, co prowadzi do ucięcia komunikacji;
- Pocieszająca - "nie martw się, będzie dobrze" - trener poleca, by zawodnik nie czuł tego, co czuje, a to niszczy kontakt, przekonując zawodnika, że jest niezrozumiany, a jego uczucia bagatelizowane lub odrzucane, niewłaściwe;
- Wypytująca - "jak długo to ćwiczyłeś?" - pytania są z reguły dla zawodnika czymś zagrażającym, informują o braku zaufania, podejrzliwości trenera;
- Odwracająca uwagę - "już o tym nie myśl, zróbmy coś" - jest to komunikat, że uczucia i przeżycia zawodnika nie obchodzą trenera, że się on z nimi nie liczy bądź je odrzuca i negatywnie ocenia.
Zauważyć należy, że wypowiedzi te zawierają o wiele więcej znaczeń niż jedno, są to wypowiedzi nie tylko do zawodnika, ale i o zawodniku. Przekazują mu o wiele więcej, niż „prostą” treść. Jeżeli np. na komunikat zawodnika „nienawidzę treningów, nie chcę już tu przychodzić” trener pospieszy z odpowiedzią: „nie myślisz tak naprawdę, przecież to uwielbiasz, przejdzie ci, masz po prostu kryzys, będzie fajnie” zawodnik wyciągnąć może z jego słów następujące wnioski: „uważa moje odczucia za niezbyt ważne”, „nie akceptuje mnie i moich uczuć”, „czuję się winny”, „lekceważy mnie”, „jest mu obojętne, co czuję”, „uważa, że nie mam racji”, „jest przekonany, że to we mnie leży problem”, „zamyka mi usta”, „wściekam się jeszcze bardziej, chcę się bronić”, itd.
Wypowiedzi otwierające, czyli sztuka aktywnego słuchania
Z efektywną komunikacja mamy doczynienia wtedy, gdy jest to proces dwustronny, a wiec gdy trener nie tylko potrafi „nadawać” prawidłowe komunikaty, ale również słuchać uważnie komunikatów ze strony zawodnika a także umiejętnie zachęcać go do ich formułowania.
Taką role spełniają tzw. „otwieracze drzwi”, zachęcające do mówienia, nie przekazujące żadnych osobistych sądów słuchacza, np. „opowiedz mi o tym”, „interesuje mnie twój punkt widzenia”, „to wydaje się ważne dla ciebie”, „to brzmi, jakbyś miał coś o tym do powiedzenia”, „chciałbym poznać twoje stanowisko”. Takie zachęty bardzo ułatwiają komunikację, zawodnicy otwierają się, czując się akceptowani, szanowani, ważni i interesujący.
Jeszcze skuteczniejszą metodą, a właściwie sztuką nawiązywania kontaktu nadawcy z odbiorcą jest tzw. aktywne słuchanie. Polega ono na tym, że odbiorca własnymi słowami formułuje to, jak zrozumiał wypowiedź nadawcy oczekując potwierdzenia. Powstrzymuje się od wyrażania aprobaty lub dezaprobaty wobec wypowiedzi, własnych sądów, argumentów, analiz czy pytań. Uzyskanie informacji zwrotnej, o tym, jaki efekt wywołuje informacja u odbiorcy zapewnia dokładniejsze zrozumienie komunikatu. Bardzo przydatne są tutaj tak zwane odpowiedzi rozumiejące (parafrazy), zarazem pozwalające uniknąć tendencji do oceniania. Pomagają one odbiorcy zobaczyć wyrażone myśli i emocje z punktu widzenia nadawcy. Parafraza przyczynia się do zmniejszenia u nadawcy obaw przed odsłonięciem się. Najczęstsze stwierdzenia, to:
- „z tego co mówisz rozumiem, że ....”
- „o ile cię dobrze zrozumiałem to ...”
- „chcesz mi powiedzieć, że ...”
Czynne słuchanie jest jedną z najskuteczniejszych metod, pomagających zawodnikowi stać się bardziej samodzielnym, odpowiedzialnym za siebie i niezależnym.
Literatura
Fiske J., 1999, Wprowadzenie do badań nad komunikowaniem. Astrum: Wrocław.
Grzesiuk L., 1977, Koncepcja ludzkiej komunikacji. Przegląd Psychologiczny, 1, 23-34. Grzesiuk L., 1985, Zachowania komunikacyjne ich osobowościowe korelaty i efektywność komunikacji interpersonalnej. Studia Psychologiczne, 23, 2, 456-459.
Krawczyński M, Nowicki D. 2005. Psychologia sportu w treningu dzieci i młodzieży. Biblioteka Trenera COS warszawa
Kurcz I., 1975, Język i mowa. [W:] (red.) Tomaszewski T., Psychologia. PWN: Warszawa.
Mikułowski - Pomorski S., 1986, Informacja i komunikacja. Pojęcia wzajemne relacje. Zakład Narodowy Ossolińskich: Wrocław.
Niebrzydowski L., Płaszczyński E., 1989, Przyjaźń i otwartość w stosunkach międzyludzkich. Studium psychologiczne. PWN: Warszawa.
Zimbardo P.G., Ruch F.L., 1988, Psychologia i życie. PWN; Warszawa.
Artykuł opublikowany w: Strzelectwo sportowe (Nowoczesne rozwązania szkoleniowe), zeszyt nr 3, Wrocław, 2006.